صنعت لوازم بهداشتي و آرايشي به طور مداوم در تلاش است تا نوآورانهترين و موثرترين محصولات مراقبت از پوست را به بازار ارائه كند، به گونهاي كه با مصرف يك دوره از آن محصول، معجزهاي شگفتآور در پوست ايجاد شود و از آنجايي كه تمامي اين محصولات ادعا ميكنند به گونهاي طراحي شدهاند كه موجب حفظ جواني پوست در مدت طولانيتري ميشوند، اكثر خريداران هنگام خريد اين محصولات دچار سردرگمي و گيجي ميشوند و بيدرنگ پرسشهاي زيادي برايشان به وجود ميآيد.
در ادامه مطلب، سعي شده است كه با ارائه نكات اساسي، شما را در خريدتان راهنمايي كنيم.
نگهدارندهها
براي جلوگيري از رشد باكتري در لوازم آرايشي، استفاده از مواد نگهدارنده در آنها لازم است. استفاده از روغنهاي ضروري و يا پارابنها (اتيلها، پروپيلها، بوتيلها)، بلامانع ميباشد. پارابنها مواد غير سمي هستند كه توسط، مقامات نظارتي، تأييد شدهاند. امولسيفاير كه موجب مخلوط صاف و قوام كرمها ميشوند؛ همچون اسيد لينولئيك Humectants روغنها و چربيهايي هستند كه به طور معمول استفاده ميشوند؛ همچون گليسيرين و گليكول كه همچون يك مرطوب كننده عمل ميكنند و مانع از دست رفتن آب پوست ميشوند و از خشك شدن آن پيشگيري ميكنند.
سيليكون
بافت كرم را نرم و يكدست و كاربرد آنرا براي مصرف كننده آسانتر ميكند. گاهي اوقات براي حفاظت پوست از آفتاب، به كرمها، مواد ضد آفتاب همچون دياكسيد تيتانيوم و اكسيد روي و يا متوكسي سيناميت Methoxy cinnramaate octyle اضافه ميشود. علاوه بر اين مواد، گاهي براي مراقبت بيشتر پوست، مواد خاص در مقادير كوچك به محصول اضافه ميگردد؛ مثل AHA كه خاصيت ضد پيري دارد.
در فهرست زير به برخي از اين مواد خاص اشاره شده كه البته خاصيت بعضي از آنها اثبات نشده است:
آلفاهيدروكسي اسيد
آلفاهيدروكسي و يا اسيد ميوه شامل اسيد سيتريك از اسيد ميوه و اسيد ماليك سيب و اسيد لاكتيك شير ميشود. اين سه گروه در تركيب با يكديگر آلفاهيدروكسي اسيد را تشكيل ميدهند.
اسيد گليكوليك
اسيد حاصل از نيشكر است كه اغلب براي AHA استفاده ميشود.AHA ، انقلابي در محصولات مراقبت از پوست به وجود آورد كه خواص آن تقريبا از دوران روميها شناخته شده بود و اولين مقاله علمي در مورد آن در سال ۱۹۷۴ به چاپ رسيد. در مقدار كم ممكن است موجب كمي سوزش شوند و در مقادير بالا در موارد زير موثر خواهند بود: كاهش علائم آشكار پيري درمان آكنه افزايش رنگدانههاي پوستي مقادير قوي AHA فقط بايد توسط متخصصان و سالنهاي زيبايي استفاده شود. آنها بايد تحت نظر متخصص و همراه با كرم ضد آفتاب استفاده گردند.
اسيدهاي آمينه
اسيدهاي آمينه موجب ساخت پروتئين ميشوند كه در مو و پوست انسان وجود دارند. شركتهايي كه ادعا ميكنند محصولات پروتئيني آنها از طريق پوست جذب بدن ميشود. اين ادعا به لحاظ علمي اثبات نشده است.
آنتياكسيدانها
راديكالهاي آزاد موجود در بدن به سلولهاي بدن آسيب ميرسانند و علل بسياري از بيمارها هستند. اين راديكالها روي پوست نيز تاثير منفي گذاشته و موجب چين و چروك و پيري پوست ميشوند. آنتياكسيدانها ميتوانند فعاليتهاي راديكالهاي آزاد را كاهش دهند و به بدن كمك كنند تا سلولهاي آسيبديده را ترميم كند. بسياري از ميوهها و محصولات طبيعي حاوي آنتياكسيدان هستند، مثل توتفرنگي، انگور، آلبالو و … امروزه بسياري از توليدكنندگان در محصولات آرايشي خود از عصاره هسته انگور و يا ويتامين C,A و E استفاده ميكنند؛ ولي در حال حاضر مدرك قطعي وجود ندارد كه اثبات كند آنتياكسيدان موجود در كرمها نيز ميتواند موثر واقع شود.
اسيد اسكوربيك
نام شيميايي مولكول ويتامينC است كه به نامهاي فسفات منيزيم نيز شناخته شده است. از آنجايي كه اين ويتامين ناپايدار اما تحريك كننده پوست است، در بسياري از محصولات آرايشي به كار ميرود. ويتامين C نوعي آنتياكسيدان است كه ميتواند رنگ پوست را روشن كند و امروزه يكي از محبوبترين تركيبات در محصولات بهداشتي و آرايشي است.
اسيد بتاهيدروكسي(BHA)
رايجترين اسيد ساليسيليك و از عوامل ضد التهابي و لايهبرداري است و به همين دليل در درمان لك و جوش صورت بسيار مفيد ميباشد؛ اما توجه داشته باشيد كه استفاده مكرر ميتواند موجب واكنش و حساسيت پوستي شود.
سراميدها
اين ماده كه به صورت طبيعي در پوست يافت ميشود، به حفظ رطوبت پوست كمك ميكند. سراميد مصنوعي، امروزه يكي از موادي است كه گفته ميشود ميتواند نشانههاي پيري را به تاخير بيندازد. ممكن است اين ادعا در آيندهاي بسيار نزديك به اثبات برسد.
كوآنزيم Q10
اين كوآنزيم كه به طور طبيعي در پوست وجود دارد، يك آنتياكسيدان و عامل ضد باكتري است كه با افزايش سن مقدار آن كاهش مييابد و موجب پيري پوست ميشود. تاكنون ادعاهاي توليد Q10 در كرمها و لوسيونها بياساس بوده است و هنوز دانشمندان موفق به توليد آن به طور مصنوعي نشدهاند. Idebenone نوع ضعيفتري از اين آنزيم و در واقع قويترين آنتياكسيداني است كه دانشمندان موفق به توليد آن شدهاند كه در كاهش پيري پوست موثر است و توسط Allergan (توليد كننده بوتاكس) توليد ميشود.
كلاژن
از آنجا كه كلاژن مولكولي بسيار بزرگ است، نميتواند مستقيما جذب پوست شود و فقط روي سطح پوست باقي ميماند و خاصيت بسيار كمي خواهد داشت.
چاي سبز
يك عنصر محبوب است كه امروزه در بسياري از محصولات آرايشي بهداشتي مورد استفاده قرار ميگيرد. چاي سبز حاوي پلي فنل و نوعي آنتياكسيدان است كه خواص ضد التهابي دارد؛ به همين دليل قرار دادن كيسههاي چاي سبز (البته سرد) روي چشم، تورم آن را كاهش ميدهد.
اسيد هيالورونيك
پروتئين بسيار ضروري است كه در پوست يافت ميشود و خواص مرطوب كنندگي بسيار قوي دارد و ميتواند بيش از ۱۰۰ برابر وزن خودش آب جذب كند؛ ولي حتما بايد با غلظت صحيح مورد استفاده قرار گيرد.
انتخاب كرم مناسب
با توجه به گستردگي مواد تشكيل دهنده كرمها، جاي تعجب نيست كه اكثر افراد در انتخاب كرم مناسب دچار مشكل ميشوند؛ به همين دليل به جاي اينكه به ظاهر غلط انداز بستهبندي كرمها توجه كنيد و در ميان قفسههاي فروشگاهها گيج شويد، بهتر است با يك متخصص پوست مشورت نماييد. حتما از فروشنده در مورد مواد تشكيل دهنده كرمها سوال كنيد و اصلا خجالت نكشيد و قبل از خريد بروشور داخل كرم را مطالعه كنيد. فراموش نكنيد كه مراقبت از پوست، بيش از خريد يك كرم مهم است و رژيم غذايي سالم و ترك سيگار و ورزش، در داشتن پوستي خوب و سالم موثر است. اگر واقعا دوست داريد از ايجاد چين و چروك روي پوستتان جلوگيري كنيد، روزانه از يك كرم ضد آفتاب با SPF15 استفاده نماييد، زيرا اشعههاي ماوراي بنفش خورشيد عامل اصلي پيري پوست هستند.
لانولين
كه از پشم به دست ميآيد، براي جبران كمبود آب در تهيه محصولات آرايشي استفاده ميشود و در عين حال، يكي از دلايل اصلي واكنش افراد و ايجاد حساسيت به كرمهاست. بنابراين قبل از خريد كرمها حتما به تركيبات آن توجه كنيد.
پالمتيات رتينول و پارتينول
تمامي آنها مشتقات ويتامين A هستند. پژوهشگران معتقدند كه اسيد رتينوئيك در كرمهاي موضعي ميتواند مانع چين و چروك و كاهش رنگدانهها شود كه با نام تجاري Retinova به عنوان اولين محصول با مجوز براي درمان آفتاب سوختگي به بازار ارائه شد و شركت معتقد است تا امروز عوارض جانبي محدودي داشته است. البته اين محصول ميتواند خود تحريك كننده باشد و حساسيت پوست را به آفتاب بيشتر كند؛ بنابراين با كرمهاي ضد آفتاب مصرف شود. در حال حاضر در بسياري از محصولات آرايشي نوع ضعيفي از مشتقات ويتامينهاي مختلف مانند رتينول (نوع ضعيفتري از ترتينوئين) به كار ميرود كه در مطالعه اخير در دانشكده پزشكي ميشيگان اثبات كردند چين و چروكها را از بين ميبرند.
استات توكوفرول
ويتامين E يك آنتياكسيدان قوي و عامل ضد التهابي است و اغلب در كرمهاي ضد آفتاب به كار ميرود تا از پوست در برابر آفتاب محافظت كند. برخي از دادهها اعلام كردهاند كه ويتامين E به كاهش پيري پوست نيز كمك ميكند كه اين مسئله اثبات نشده است.