كاربرد شمع از قديم الايام بسيار مرسوم بوده و هنوز مردم در بسياري از مراسم مختلف خود در شادي و يا حتي سوگواري از آن استفاده مي كنند. اين مسأله ميان اكثر ملل با فرهنگها و سنن ومذاهب گوناگون مشترك بوده است.
البته اين هنر امروزه وسعت يافته و با تغيير و تحولاتي اساسي، به رقابت با ديگر هنرهاي دستي برخاسته است حاصل آن شاهكارهايي است كه شما در فروشگاهها ديده ايد. جهت آشنايي شما ابتدا شمع را در ادامه مطلب معرفي مي كنيم
۱ـ شمعهاي قالبي.
۲ـ شمعهاي دست ساز.
ابتدا شما را با مواد و تجهيزات لازم در شمع سازي آشنا كرده و آنگاه نكاتي را يادآور مي شويم كه دانستن و به كارگيري آنها طي مراحل شمع سازي ضروري است.
مواد و لوازم مورد نياز:
۱ـ پارافين درجات مختلفي از نظر نقطه ذوب دارد. به عنوان مثال پارافين مورد نياز براي ساخت شمعهاي قالبي بايد نقطه ذوبي به ميزان ۶۰ تا ۶۳ درجه سانتيگراد داشته باشد.
نكته: در فروشگاهها اغلب تنها سه نوع پارافين براي شمع سازي يافت مي شود.
الف) پارافين قالبي (اسيددار) كه بيشتر براي ساخت شمع هاي قالبي به كار مي رود.
ب) پارافين كريستالي (بدون اسيد) كه به جهت انعطاف پذير بودن آن براي ساخت شمعهاي دست ساز، بيشتر مورد استفاده قرار مي گيرد.
ج) پارافين شيشه اي يا پزشكي.
۲ـ اسيد استئاريك (استئارين): كه جهت كمك به استحكام بيشتر پارافين به آن اضافه مي شود. در ضمن طول مدت سوخت را نيز افزايش مي دهد.
در شمع هاي قالبي، ميزان اسيد استئاريك مورد نياز براي ۴۵۴ گرم پارافين دوتا پنج قاشق غذاخوري است (در واقع براي هريك كيلوگرم پارافين ۱۰۰ گرم مورد نياز است).
۳ـ رنگ كه شامل رنگ شمع، رنگ روغني، رنگ صنعتي و يا رنگ پارچه است.
۴ـ موم عسل كه براي نرم تر و شكل پذيرتر كردن پارافين به كار مي رود، در ضمن از دود كردن شمع نيز جلوگيري مي كند.
۵ـ البته مواد ديگري از قبيل، كريستالهاي درخشان، كريستالهاي شفاف نيز در مستحكم تر كردن، بالا بردن نقطه ذوب، افزايش شفافيت و همچنين افزايش طول عمر شمع، نقش بسيار مهمي دارند.
۶ـ روغن مايع و يا روغن زيتون جهت چرب كردن قالبها.
۷ـ دوظرف آلومينيومي و يا تفلون براي ذوب كردن پارافين كه بتوان يكي را درديگري جاي داد.
۸ـ ملاقه و يا قاشق بزرگ براي ريختن در قالبهاي كوچك.
۹ـ كارد و چنگال.
۱۰ـ تكه اي از فلز واشر مانند براي فتيله گذاري در كف قالب.
۱۱ـ قيف.
۱۲ـ قالب: قالبها انواع مختلف دارند. اكثر قالبهايي كه در بازار يافت مي شوند فلزي و از جنس آلومينيوم بوده و استوانه اي شكل هستند در اغلب آنها نيز سوراخي جهت فتيله گذاري تعبيه شده است. البته شما مي توانيد از قالبهاي مختلف و باتوجه به نكات ايمني درمورد آن جنس به عنوان قالب شمع سازي استفاده كنيد.
نكته: از قالبي كه دهانه آن باريك تر از قسمت انتهايي ظرف باشد، استفاده نكنيد. زيرا شمع پس از سردشدن از قالب بيرون نخواهد آمد. مگر آن كه شمع ها را در همان ظرف روشن نموده و از نماي ظرف به همراه شمع لذت ببريد!
ضمناً سعي كنيد قالبهاي انتخابي شما درزي نداشته باشد زيرا شكل درز به شمع نيز منتقل مي شود.
۱۳ـ فتيله، كه انواع مختلف دارد: فتيله قيطاني، سيمي و نخ پرك.
البته فتيله در اندازه هاي مختلف از نظر ضخامت در بازار يافت مي شود.
هر ميزان كه شمع بزرگتر باشد به همان نسبت بايد از فتيله قطور تري استفاده كنيد زيرا فتيله هاي خيلي نازك باعث مي شوند شمع، چكه كرده ودر كنار فتيله، سوراخي ايجاد مي شود، در نتيجه فتيله روشن، توسط پارافين مذاب خاموش مي شود هر يك از فتيله هاي فوق الذكر در ساخت شمع خاصي به كار مي روند، به عنوان مثال فتيله هاي قيطاني براي شمع هاي باريك با قطر ۲/۵ الي ۳ سانتيمتر و نخ پرك براي شمع هاي خيلي بزرگ مورد استفاده قرار مي گيرند.
منبع: بيتوته